1883
Ouderdom en overlijden
Tijdens haar laatste levensjaren werd Marianne gekweld
door lichamelijke ongemakken en
ouderdomszwakte. Zo schrijft zij in 1879 aan het Vrouwtje van Loenen dat zij voor een 70-jarige nog
wel kras is, maar: 'de ogen worden duister,
de hand belemmerd door stijfheid, de benen buigen onder mijn zwaarte en de luchtpijpen willen niet
meer', maar de krentenmik en de perziken die het Vrouwtje
had gestuurd smaakten
de prinses nog goed. En aan dominee
Van Laak verzucht
zij in 1882: 'Zodra ik in de kerkbank zit, vallen de oude oogleden toe en mijn gedachten dwalen af, ik hoor
de woorden niet meer die [...] op de
preekstoel worden gesproken. Het is een ramp, alweer het gevolg van mijn 72 jaar en dan wordt gefabeld
van de zegen des ouderdoms!!!’ Een lichtpuntje op Mariannes oude dag was wel dat de contacten
met de Oranjefamilie weer hartelijker
werden, mede dankzij Emma, met wie koning Willem III in 1879 in het huwelijk trad. Kort na de huwelijksvoltrekking kwam de koning de nieuwe innemende koningin op Rusthof
voorstellen aan Marianne. In januari 1881 kwam het koninklijke echtpaar
hun bejaarde tante
op Rusthof hun beste nieuwjaarswensen aanbieden. Op 29 mei 1883 sloot prinses
Marianne voorgoed de ogen op haar kasteel
te Reinhartshausen.
Hoewel de kerkenraad er geen bezwaar tegen had dat zij zou worden begraven naast haar zoontje in het kerkje van Erbach, werd Marianne, volgens haar uitdrukkelijke wens, begraven naast haar minnaar Johannes van Rossum.
Zo werd hun liefde een ‘liefde trouw tot in de dood’. Het Nederlandse hof nam drie weken hofrouw aan, maar ook het Pruisische hof nam acht dagen officiële rouw in acht 'voor de overleden vroegere gemalin van prins Albrecht van Pruisen'. Mariannes zoon Albert, die zij had aangesteld tot executeur testamentair, liet een marmeren grafplaat plaatsen met de tekst die (vertaald) luidt: ‘Hier rust in God in de verwachting van een blijde opstanding […]
Marianne van Nassau-Oranje, prinses der Nederlanden, geboren te Berlijn op 9 mei 1810, gehuwd in Den Haag op 14 sept. 1830 met […] Albrecht prins van Pruisen, overleden te Reinhartshausen bij Erbach op 29 mei 1883’. Dat in hetzelfde graf ook Johannes van Rossum ligt, wordt nergens vermeld.
Hoewel de kerkenraad er geen bezwaar tegen had dat zij zou worden begraven naast haar zoontje in het kerkje van Erbach, werd Marianne, volgens haar uitdrukkelijke wens, begraven naast haar minnaar Johannes van Rossum.
Zo werd hun liefde een ‘liefde trouw tot in de dood’. Het Nederlandse hof nam drie weken hofrouw aan, maar ook het Pruisische hof nam acht dagen officiële rouw in acht 'voor de overleden vroegere gemalin van prins Albrecht van Pruisen'. Mariannes zoon Albert, die zij had aangesteld tot executeur testamentair, liet een marmeren grafplaat plaatsen met de tekst die (vertaald) luidt: ‘Hier rust in God in de verwachting van een blijde opstanding […]
Marianne van Nassau-Oranje, prinses der Nederlanden, geboren te Berlijn op 9 mei 1810, gehuwd in Den Haag op 14 sept. 1830 met […] Albrecht prins van Pruisen, overleden te Reinhartshausen bij Erbach op 29 mei 1883’. Dat in hetzelfde graf ook Johannes van Rossum ligt, wordt nergens vermeld.
Het beeld van de zegenende Christus bij het graf van prinses Marianne
en Johannes van Rossum tegenover
kasteel Reinhartshausen.Enkele jaren na deze opname werden het graf en het Christusbeeld schoon gemaakt en gerestaureerd.
Beeld J.H. Stöver naar een origineel van Bertel Thorvaldsen, circa 1875.
Foto auteur, 1998
© 2021 Stichting Erfgoed Prinses Marianne
Colofon
Bezoek ook
Volg ons op
Fondsen en partners
